Οι εντολές του Θεού

     «Ο Θεός Λόγος του Θεού και Πατέρα υπάρχει μυστικά σε κάθε μία από τις εντολές του. Κι ο Θεός Πατέρας βρίσκεται ολόκληρος αχώριστος σε όλο τον οικείο του Λόγο κατά φύση. Όποιος λοιπόν δέχεται μια θεία εντολή και την πράττει, δέχεται το Λόγο του Θεού που υπάρχει σ' αυτήν.

Η Άσκηση του Χριστιανικού πνεύματος

     «Στην αυθεντικά χριστιανική πνευματική ζωή είναι ξένη τόσο η επιθετικότητα του προσηλυτισμού όσο και η προπαγάνδα, με την ειδική σημασία της λέξεως αυτή. Η γνήσια χριστιανική ζωή είναι κατά τη φύση της αφανής, διακριτική, συνεσταλμένη, μυστική και εμβαθύνει διαρκώς η ίδια στον εαυτό της. Αυτή όμως η εσωτερική αυτοαπόκρυψη, η αναζήτηση του «κρυπτού», όπου θα ήταν δυνατόν να προσευχηθεί στο Πατέρα εν τω «κρυπτώ» (Ματθ.6.6), στην πλειονότητα των αρχαρίων της πνευματικής ζωής εμφανίζεται εξωτερικά σε όλη τη συμπεριφορά τους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Η συμπεριφορά αυτή στην ανόθευτη ευσέβεια θα είναι πάντοτε ευπρεπής, γι'αυτό και σε πολλούς διεγείρει θαυμασμό, που αυτοί εκδηλώνουν προς τον αθλητή της ευσέβειας.

     Ο τελευταίος ακούοντας επαίνους για την ευλάβεια του, πρίν ακόμα νικήσει μέσα του τα πάθη, υποβάλλεται σε μεγάλο πειρασμό και αρχίζει να συμπεριφέρεται «ευσεβώς», αλλά πλέον με κενοδοξία. Σύν τώ χρόνω, όταν η Χάρη τον εγκαταλείψει εξαιτίας της κενοδοξίας, θα εξακολουθεί να συμπεριφέρεται εξωτερικά σαν να ήταν πραγματικά ευσεβής, αλλά τότε εμφανίζεται σε αυτόν ιδιαίτερη πνευματική πονηρία, γνωστή με το όνομα Υποκρισία. Αυτή με τη ανοησία της είναι τόσο αποκρουστική στους ανθρώπους, ώστε τους απωθεί από την πίστη».

Το Μυστήριο της Χριστιανικής Ζωής

Γέροντας Σωφρόνιος

Ο Οντολογικός Δεσμός Εικόνας και Προτύπου

   Πως υπάρχει το πρότυπο στην εικόνα ή πώς και κατά πόσο μετέχει η εικόνα στην πραγματικότητα του προτύπου; Η ερμηνεία ότι υπάρχει ουσιολογική θέση μεταξύ τους και ένα είδος "μαγικής ταυτότητας" δεν είναι δυνατόν να υποστηριχθεί με αξιώσεις! Ο Δαμασκηνός επιμένει ότι πρότυπο και εικόνα ανήκουν σε δύο διαφορετικές κατηγορίες. Η πρόταση "άλλο γαρ εστίν η εικών και άλλο το εικονιζόμενον" δηλώνει ακριβώς την ετερότητα ως προς την ουσία. Εξάλλου, όπως είδαμε, στην εικόνα δεν "γράφεται" η ουσία του προτύπου. Αυτό που χάνεται στην απεικόνιση λ.χ. ενός ζώου και ειδικά του ανθρώπου είναι αυτό ακριβώς που ορίζει την ουσία ως ζώου, η ζωή του προτύπου.

Η αναγωγή στο Υπερβατικό

   

   Αν ο χωροχρονικός περιορισμός του ανθρώπου ("τόπω" και χρόνω "περιγραφομενος") απαγορεύει την άμεση γνωστική πρόσβαση στη δεύτερη κατηγορία, η διπλή φύση του ("σώματι καλυπτομένης της ψυχής") δεν επιτρέπει τη "γυμνή" γνώση του αοράτου. Εφόσον, λοιπόν, δεν μένουμε στη σιωπή, επινοήθηκε η εικόνα. Ειδικότερα για την αναγωγή στο υπερβατικό, ο κτιστός άνθρωπος είναι αναγκασμένος να χρησιμοποιήσει κτιστά μέσα, τα οποία δεν μπορεί να είναι αποκλειστικά νοητά, γιατί ο ίδιος είναι και αισθητός.

Τελειωμένα

Μέσα στον φόβο και στες υποψίες,
με ταραγμένου νού και τρομαγμένα μάτια,
λιώνουμε και σχεδιάζουμε το πώς να κάμουμε
για ν'αποφύγουμε τον βέβαιο
τον κίνδυνο που έτσι φρικτά μας απειλεί.

Κι όμως λανθάνουμε, δεν είν'αυτός στον δρόμο·
ψεύτικα ήσαν τα μηνύματα
(ή δεν τ'ακούσαμε, ή δεν τα νιώσαμε καλά).
Άλλη καταστροφή, που δεν τη φανταζόμεθαν,
εξαφνική, ραγδαία πέφτει επάνω μας,
κι ανέτοιμους-που πια καιρός-μας συνεπαίρνει. 


Καβάφης

Θρησκεία και Εκκλησία

        Ο Χριστιανισμός δεν είναι θρησκεία αλλά Εκκλησία. Κέντρο της χριστιανικής πίστης είναι η ιστορία και όχι η φύση. Η θρησκεία είναι φυσιοκρατική και κοσμολογική. Η Εκκλησία είναι ιστοριοκρατική και εσχατολογική. Έργο της Εκκλησίας είναι η πραγμάτωση της βασιλείας του Θεού. Η ύπαρξης της είναι μιά διαρκής ιστορική ένταση ανάμεσα στις δύο Παρουσίες του Χριστού: στην Πρώτη (Ενσάρκωση-Ανάσταση) και στη Δευτέρα (Κρίση-Βασιλεία).

«εκ μέρους δὲ γινώσκομεν καὶ ἐκ μέρους προφητεύομεν»(Απόστολος Παύλος)

   Πριν απο λίγες ώρες διάβασα κάτι πολύ ωραίο, που μυστικά μίλησε στα ενδότερα της ψυχής μου, με αποτέλεσμα να θέλω να το μοιραστώ μαζί σας, διότι πιστεύω οτι ο λόγος, ή πιο συγκεκριμένα το απόσπασμα που επιλεκτικά διαλέγω, είναι ένα διαμάντι γνώσεως, όπου βοηθάει τον ανθρώπινο νού να δραπετεύσει σε μονοπάτια αθέατα, σε μονοπάτια που αν διασταυρωθούν, η ανθρώπινη ψυχή μας μόνο κερδισμένη θα βγεί. Φυσικά, γνωρίζω εξ'αρχής, ότι το κοινό στο οποίο απευθύνομαι είναι συγκεκριμένο και βαθιά συνειδητοποιήμενο. Αυτό όμως δεν αποτελεί εμπόδιο για το μοίρασμα της γνώσεως, που ηθελημένα ποθώ να μοιραστώ. Το αφιερώνω ειδικά, στους ερωτευμένους για θεία γνώση, στους τρυφερούς αναζητητές καθώς και στους βαθυστόχαστους ευγενείς. Αποκλείονται αυστηρά, οι απόλυτοι, η ενθουσιώδης επιπολαιότητα και αυτοί που φρονούν ότι έχουν προσεγγίσει τα άδυτα της αβύσσου.

Καθαροί και ηθικολόγοι

- Η ιστορία της λέξης κάθαρση πηγαίνει αντάμα με την ωδίνουσα πορεία ενός πολιτισμού με ρίζεις μακρινές, άρχισε να μιλάει ένας παλιός αγωνιστής της γερμανικής κατοχής καθισμένος ανάμεσα σε μια παρέα, στο μπαλκόνι ενός εξοχικού στην Τήνο· τη λέξη αυτή την άκουσα να μας τη λένε οι απριλιανοί δικτάτορες του 1967, όταν μας φυλάκισαν και μας εξόρισαν· όμως για κάθαρση της δημόσιας ζωής και γι αυστηρή τιμωρία μιλούσαν επίσης τύπος, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις αυτοσχέδιοι αγορητές τότε τις πικρές ημέρες του 89, κι είχες την αίσθηση ότι στα αυτιά σου κροτούσαν οβίδες· κι αναρωτιόσουν δικαίως με πολλή οδύνη: πού, λοιπόν, βρίσκεται η διαφορά;

Προϋποθέσεις της ορθής θεολογίας

  

Η συνάντηση πονηρών πνευμάτων

Όταν δεις τον Ηρώδη και τον Πιλάτο να συνδέεται με φιλία με σκοπό το θάνατο του Ιησού, σκέψου τότε τη συνάντηση του δαίμονα της πορνείας και της κενοδοξίας στο ίδιο σημείο· συμφωνούν μεταξύ τους να θανατώσουν το λόγο της αρετής και της γνώσης.

Γίνονται θρησκευτικοί πόλεμοι;

     Δεν είναι μόνο ο θεωρητικός της «αναρχικής φιλοσοφίας» M. Bakounine, που ισχυρίστηκε ότι οι θρησκείες και μάλιστα ο Χριστιανισμός αιματοκύλισαν τον κόσμο με διώξεις και σφαγές, αλλά και πλείστοι όσοι σύγχρονοι σοφοί αποφαίνονται ότι ακόμη και στις ημέρες μας γίνονται θρησκευτικοί πόλεμοι! Προφανώς οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να ξεχωρίζουν τα γαϊδούρια από τα άλογα ή τα λάχανα από την κοπριά.

Το «περιγραπτόν» ως προϋπόθεση του προτύπου

   «Προκειμένου να γίνει μια εικόνα, πρέπει να (προ)υπάρχει (ένα) πρότυπο · αυτή είναι η πρώτη στιγμή της εικόνας. Τι μπορεί να είναι πρότυπο και τι είναι αυτό που απεικονίζεται; Για να μην μείνουμε στο εμπειρικό επίπεδο και πελαγοδρομήσουμε στην περιπτωσιολογία, απαριθμώντας πιθανά και πραγματικά πρότυπα της εικόνας από τον χώρο της τέχνης, και στην καλύτερη εκδοχή καταρτίσουμε έναν κατάλογο θεμάτων, οφείλουμε να θέσουμε ένα θεμελιωδέστερο ερώτημα: Τι μπορεί να είναι πρότυπο και τι είναι αυτό που εικονίζεται;

Τα Κρίματα του Θεού

-Κύριε, πως μερικοί πεθαίνουν αφού ζήσουν λίγα χρόνια και μερικοί παραγερνάνε;
Γιατί μερικοί στερούνται των πάντων και άλλοι πλουτούν;
Και πως πλουτούν άδικοι και πένονται δίκαιοι άνθρωποι;

Του ήλθε φωνή που έλεγε:

-Αντώνιε, τον εαυτό σου να προσέχεις. Γιατί αυτά είναι κρίματα του Θεού και δεν συμφέρει να τα μάθεις.
 
Μέγας Αντώνιος

Η Λογοποίηση του κόσμου

Η Ευχαριστιακή χρήση του κόσμου