Κραυγή αγωνίας

     «Για το πώς θα εξελιχθούν τα σύγχρονα κράτη και ο κόσμος και πώς θα προκύψει η καινούργια κοινωνική δομή, πάρα πολύ καιρό απόφευγε να μιλήσει, μα στο τέλος, τον κατάφερα να πεί μερικά:

     -Φαντάζομαι, πως αυτό θα γίνει εξαιρετικά απλά-μου είπε μια μέρα. Όλα τα κράτη παρ'ολους τους ισοζυγισμένους προϋπολογισμούς και την "έλλειψη" χρημάτων, ένα ωραίο πρωί θα τα βρούν σκούρα σε τέτοιο βαθμό, που όλα, χωρίς καμία εξαίρεση θα ποθήσουν να πάψουν τις πληρωμές, για να αναβιώσουν όλα ανεξαιρέτως, μέσα σε μια γενική χρεοκοπία.

Τότε, εννοείται, θα αρχίσει, σαν να πούμε ένα γενικό ξύνισμα. Θα επικρατήσουν παντού οι Εβραίοι και θα αρχίσει η βασιλεία τους. Ύστερα, όμως, όλοι κείνοι, που δεν είχαν ποτέ τους μετοχές, μα και γενικά που δεν είχαν τίποτα, δηλαδή οι άποροι, είναι φυσικό, πως δεν θα θελήσουν να πάρουν μέρος στο ξίνισμα...Θα αρχίσει μια πάλη και ύστερα απο εβδομηντά επτά ήττες, οι άποροι θα εξολοθρεύσουν τους μετόχους, θα πάρουν απ'αυτούς τις μετοχές και θα καθίσουν στις θέσεις τους σαν μέτοχοι κι αυτοί, εννοείται. Μπορεί να πουν και κάτι καινούργιο, μπορεί όμως και όχι. Το πιο βέβαιο είναι πως κι αυτοί, θα χρεοκοπήσουν. Παραπέρα, φίλε μου, δεν μπορώ τίποτε να προβλέψω για τις τύχες που θα αλλάξουν την τύχη του κόσμου τούτου. Άλλωστε, ρίξε μια ματιά στην Αποκάλυψη...

-Μα τάχα όλα αυτά είναι μονάχα τόσο υλιστικά; Τάχα απ'τα οικονομικά μονάχα θα σβήσει ο τωρινός κόσμος;

-Ω, εννοείται, πως εγω πήρα μια γωνίτσα μόνο της όλης εικόνας, μα κι αυτή γωνίτσα είναι σαν να πούμε συνδεδεμένοι με το σύνολο με δεσμούς άρρηκτους. 

-Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε;

-Αχ, Θεέ μου! Μα μη βιάζεσαι. Όλα αυτά δεν πρόκειται να γίνουν τόσο γρήγορα. Και γενικά το να μην κάνει κανείς τίποτε είναι το καλύτερο απ'ολα. Έχει, τουλάχιστο, ήσυχη τη συνείδηση του, πως δε συντέλεσε σε τίποτα. 

-Ε, φτάνει. Μιλήστε σοβαρά. Εγω θέλω να ξέρω τι ακριβώς πρέπει να κάνω και πώς να ζήσω...» 

«Ο Έφηβος», Ντοστογιέβσκη