Γρηγόριος ο Θεολόγος: Γνωμικά τετράστιχα, ποίημα ΛΓ'

*Όταν κάποια προσβολή κάποτε καίει την ψυχή σου,

φέρε στο νού το Χριστό και τα χτυπήματα του

και πόσο μέρος απ'τις πληγές του Κυρίου είναι τούτα ·

κι αυτό θα είναι το νερό να σβήσεις τη λύπη σου.

*Ο έρωτας, η μέθη, η ζήλεια κι ο δαίμονας είναι ίσα ·

όποιον χτυπήσουν, βουλιάζουν το μυαλό του ·

το λιώσιμο, η προσευχή, τα δάκρυα, να τα φάρμακα.

Αυτή είναι η γιατρειά στα δικά μου πάθη.

*Τίποτα μή θεωρείς ισάξιο με τον πιστό φίλο,

που δεν τον έφερε το ποτήρι κι η ταραχή του καιρού ·

αλλά αυτός δεν χαρίζει παρά μόνο ότι μας συμφέρει.

Αναγνώριζε όρια της έχθρας, όχι όμως της φιλίας.

*Γιατί να θεωρούμαι αίτιο για όλα το δόλιο

εχθρό, αφού του δίνομε εξουσία με τον τρόπο που ζούμε;

Να κατηγορείς τον εαυτό σου ή για όλα ή για τα πιο πολλά ·

τη φωτιά βάζομε εμείς, η φλόγα είναι του Πνεύματος.

*Η όψη συναρπαστική, κρατήθηκα όμως ·

δεν έστησα είδωλο στην αμαρτία.

Άν στήσεις είδωλο, που καιρός για πράξεις;

αυτά της πάλης τα σκαλιά με τον εχθρό. 

*Τ'ωραιότερο δώρο για το Θεό είναι ο τρόπος ·

κι αν υποφέρεις τα πάντα, τίποτ'άξιο δε θα υποφέρεις.

Ότι δίνει κι ένας φτωχός αυτό να προσφέρεις. 

Ο καθαρός δε μοιράζεται την αμοιβή της πόρνης.

Γρ. Θεολόγου έργα, ΕΠΕ 9